Inspiracja:
“Jakże trudnym wyzwaniem stały się postępy komunikacyjne ostatnich dziesięcioleci. Z jednej strony one na pewno nas przybliżą do siebie, ale czy naprawde zbliżają? Między człowieka a człowieka, między Ja a Innego wprowadzono technicznego pośrednika – iskrę elektryczną, impuls elektroniczny, sieć, łącze, satelitę. Hinduskie słowo Upanishada oznaczało: siedzieć blisko, być blisko. Ja przekazywało się Innemu nie tylko w słowie, ale również swoją bliskością, bezpośredniością, byciem razem. Tego doświadczenia, tego przeżycia nic nie jest w stanie zastąpić”.
cytat pochodzi z eseju pt. “Inny w globalnej wiosce” autorstwa Ryszarda Kapuścińskiego
 

Wystawa: Upaniszady

W wystawie uczestniczą: Grzegorz Bożek, Tomasz Drewicz, Dominika Hoyle, Urszula Kluz-Knopek, Marta Ostajewska, Karina Marusińska, Natalia Wiśniewska
Kurator: Tomasz Drewicz
Wernisaż on-line:
27 sierpnia 2020 r. o godz 19.00
Wystawa dostępna na stronie:
www.upaniszady.odaart.pl
 
Opis koncepcji:
Cytowane powyżej słowa, są jedynie pewnym punktem zapalnym. Zadaniem zaproszonych do projektu artystów było zbadać słuszność wypowiedzianej przez Kapuścińskiego tezy lub podjąć wyzwanie pokonania wskazanej przez niego niemożliwości. W proponowanym projekcie odnosimy się więc do problemu zapośredniczenia w komunikacji. Nie ma on jednak dotyczyć tylko współczesnych narzędzi cyfrowych. Uważam, że rozważając te zagadnienia, warto zadać pytanie o język i komunikację w ogóle. Kapuściński zwraca nam bowiem uwagę nie tylko na kwestie przekazywania informacji i wiedzy, ale także na sam PROCES dzielenia się różnymi koncepcjami i ideami.
W sanskrycie słowo Upanishad wywodzi się od upa („w pobliżu”), ni- („na właściwym miejscu, na dole”) i sad („usiąść”) co w wolnym tłumaczeniu oznacza „siedzieć blisko nauczyciela, aby otrzymać nauki” i nawiązuje do natury nauczania poprzez bezpośredni kontakt. Takie podejście jest mi bardzo bliskie i jestem głęboko przekonany, że język sztuki mógłby być również interpretowany w podobny sposób. Żadna reprodukcja czy dokumentacja nie zastąpi bowiem bezpośredniego kontaktu z dziełem sztuki – chyba, że fakt wykorzystania owego zapośredniczenia będzie elementem składowym tego dzieła. Obecny stan odosobnienia, wydaje się być dobrym momentem na sprawdzenie prawdziwości również takiej tezy.
***
Oprócz swojego znaczenia językowego, termin upanishads odnosi się również do zbioru pism skomponowanych w Indiach w latach 800-500 p.n.e., które zawierają wiele z najbardziej fundamentalnych nauk duchowych tamtych czasów. Z upanishadami związanych jest wiele terminów, haseł, słów kluczowych, takich jak na przykład:
Samsara – krąg życia, reinkarnacja
Karma – przyczyna i skutek
Dharma – prawo, prawda, obowiązek społeczny
Moksha – wyzwolenie, stan w sobie
Atman – dusza, duchowe ego
Spróbujmy zatem porozmawiać o tych ideach. Jak różne są nasze kompetencje w tym obszarze? Czy moglibyśmy się tu wzajemnie czegoś od siebie nauczyć? Czy doświadczenia z tego obszaru są w ogóle przekazywalne?
Efektem finalnym tego projektu jest wystawa prac zrealizowanych przez zaproszonych do projektu artystów, odwołująca się do wskazanych wyżej pytań a niekiedy również i do wymienionych słów kluczowych. Zadaniem twórców było również zaproponowanie takiej formy prezentacji ich prac, która będzie wykorzystywać zasadę zdalnej, zapośredniczonej „ekspozycji”. Do udziału w projekcie zaproszonych zostało 6cioro młodych artystów reprezentujących odmienne obszary aktywności. Wszyscy wymienieni poniżej twórcy posiadają jednak także spory bagaż doświadczeń z terenu działań performatywnych, a więc tej dziedziny sztuk wizualnych, która najpełniej wykorzystuje aspekt bliskości i bezpośredniego kontaktu.
Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z nasza propozycją.
 
Tomasz Drewicz – Artysta, kurator, krytyk i animator kultury. W latach 2001 – 2005 studia na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska na Politechnice Poznańskiej. W latach 2004 – 2009 na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Ukończył studia na Wydziale Edukacji Artystycznej w dwóch specjalnościach: Promocja i Krytyka Sztuki oraz Pedagogika Sztuki. Dyplom w drugim zakresie z Rzeźby w pracowni prof. Marcina Berdyszaka. W roku 2014 uzyskał stopień doktora sztuki.
Laureat stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Młoda Polska” w roku 2010 oraz Stypendium Artystycznego Miasta Poznania w roku 2011. Kurator wielu wystaw realizowanych w różnych instytucjach w Polsce i zagranicą, między innymi w Ośrodku Działań Artystycznych w Piotrkowie Trybunalskim. Zrealizował również kilka wystaw indywidualnych. Brał udział w kilkudziesięciu wystawach zbiorowych w kraju i zagranicą. Publikuje teksty w magazynach polskich i zagranicznych.
 
Projekt „Przestrzeń zamknięta/otwarta”. Cykl wystaw wirtualnych zrealizowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura w Sieci.